مترجم: عادل نجفی | شهرآرانیوز؛ هر ۱۰ دقیقه یک زن در جهان کشته میشود! این آمار تکان دهنده جمله آغازین آخرین گزارش سازمان ملل در روز جهانی منع خشونت علیه زنان است. بدون تردید هیچ بهانهای برای خشونت علیه انسانها پذیرفته نیست، اما ۲۵ نوامبر هر ساله روزی برای تأکید بر ممانعت از خشونت علیه زنان است.
سازمان ملل شعار محوری این روز را در سال جاری میلادی با هشتگ NoExcuse # به معنای بدون عذر و بهانه تعیین کرده است که بر ضرورت اتحاد برای پایان دادن به خشونت علیه زنان تأکید دارد.
موضوعی که در مطلب پیشرو به آن میپردازیم مصادیقی از خشونت علیه زنان در دیگر کشورهاست.
سال هاست پویشهای اطلاع رسانی مختلفی در فضای مجازی و حقیقی برای آگاهی زنان از حقوق خود و محافظت از آنها در برابر خشونت اجرا میشوند، اما همچنان بخش زیادی از این رفتارها به دلیل شرم، کمبود آگاهی، معافیت از مجازات و ... مسکوت باقی میماند.
خشونت علیه زنان با فرمهای مختلف فیزیکی، جنسی و روانی رخ میدهند که برخی از رایجترین موارد آن عبارت هستند از:
براساس اعلامیه مبارزه با خشونت علیه زنان که در مجمع عمومی سازمان ملل متحد در سال ۱۹۹۳ میلادی منتشر شده است، خشونت علیه زنان عبارت است از «هرگونه خشونت مبتنی بر جنسیت که منجر به آسیب فیزیکی، جنسی یا روانی زنان شود و میتواند شامل تهدید به چنین اعمالی، اجبار یا سلب خودسرانه آزادیهای فرد شده و امکان وقوع آن در ابعاد عمومی و خصوصی زندگی فرد نیز وجود دارد.»
این تعریف در تمامی شئون زندگی زنان در دوران تحصیل، اشتغال یا ازدواج قابل تعمیم است. در این میان زنانی که در مناطق پرخطر (مانند مناطق جنگی یا تحت تأثیر بلایای طبیعی) زندگی میکنند، دچار ناتوانیهای جسمی یا ذهنی هستند یا در زمره گروههای قومی و اقلیتهای دینی قرار میگیرند در معرض مخاطرات بیشتری نیز هستند.
دولتها و حکومتهای مختلف از هر طیف و رویکرد سیاسی که باشند که برنامهها و فعالیتهای ویژهای برای پیشرفت، صلح و دستیابی به عدالت دارند، اما گزارشهای سازمان ملل نشان میدهد تحقق اهداف اسناد معروف به توسعه پایدار (SDG) مشروط به برنامه ریزی و شمولیت همه گروهها و افراد در مسیر پیشرفت و صلح است. جهان تنها نظاره گر خشونت علیه زنان است و شاید حتی بتوان گفت وضعیت در حال بدتر شدن است.
در بریتانیا، خشونت علیه زنان به سطوحی رسیده است که مقامات آن را همه گیر توصیف میکنند. بررسیهای رسانه انگلیسی زبان الجزیره نشان میدهند که از هر ۱۲ زن، یک زن سالانه خشونت مبتنی بر جنسیت، از جمله تجاوز و تعقیب را تجربه میکند. در سال ۲۰۲۳-۲۰۲۲، چنین جنایاتی با بیش از یک میلیون حادثه، ۲۰ درصد از کل جرائم گزارش شده در انگلیس و ولز را تشکیل میدهند.
دولت بریتانیا این موضوع را به عنوان یک تهدید مهم امنیت عمومی به رسمیت شناخته و نیروهای پلیس را موظف کرده است که این موارد را مشابه تروریسم در اولویت قرار دهند. ابتکارات آموزشی جدید برای مجریان قانون با هدف بهبود پاسخ به جرائم جنسی در جریان است، اما تغییرات اجتماعی گسترده و فراتر از پلیس مورد نیاز است.
در ایالات متحده، خشونت علیه زنان همچنان یک موضوع حیاتی است و گزارشها حاکی از آن است که سالانه حدود ۵۰۰ هزار تجاوز جنسی رخ میدهد. مطالعات نشان میدهد که زنان به طور گسترده تحت تأثیر جرائم خشونت آمیز قرار میگیرند و ۹۰ درصد از قربانیان انواع خاصی از خشونت را تجربه میکنند.
علی رغم قوانین فدرال مختلف با هدف مبارزه با خشونت خانگی و افزایش حمایت از قربانیان، چالشها به دلیل عدم گزارش دهی و مشکلات ساختاری در سیستم قضایی ادامه دارند. قانون خشونت علیه زنان (VAWA) در تأمین منابع و حمایتهای قانونی نقش اساسی داشته است. با این حال، حمایت مداوم برای اطمینان از اجرای مؤثر این اقدامات در تمام ایالتها دنبال میشود.
در برزیل آمار کلی جرم قتل نزولی شده، اما این کشور با افزایش نگران کننده خشونت علیه زنان روبه رو ست. تنها در نیمه اول سال ۲۰۲۳، گزارشهای تجاوز به عنف با ثبت ۷۲۲ مورد زن کشی شاهد افزایش ۱۵ درصدی است؛ رقمی که نشان دهنده سهم قابل توجه زنان از مقتولان است. دولت برزیل از زمان تعریف زن کشی به عنوان جرم در سال ۲۰۱۵، گامهایی برداشته است، اما در اجرا با کمبود منابع دست و پنجه نرم میکند. در سراسر این کشور تنها هفت محل برای ارائه خدمات حمایتی یکپارچه برای قربانیان وجود دارد.
در کره جنوبی، زن ستیزی عمیقا در جامعه ریشه دوانده است و به نرخ بالای خشونت علیه زنان کمک میکند، بیش از ۹۰ درصد قربانیان جنایات خشونت آمیز زن هستند. گزارشها حاکی از آن است که نزدیک به ۸۰ درصد زنان آزار و اذیت در محل کار را تجربه کردهاند. دولت برای رفع این مسائل با جرم زدایی از سقط جنین و به رسمیت شناختن حقوق زنان گام برداشته است. با این حال، نگرشها و رویکردهای اجتماعی همچنان یک مانع مهم باقی ماندهاند.
وضعیت ترکیه در حوزه خشونت علیه زنان از جمله موارد ویژه است. بیش از ۱.۴ میلیون زن از سال ۲۰۱۳ خشونت خانگی را گزارش کردهاند. خروج از کنوانسیون استانبول در سال ۲۰۲۱ بحران را تشدید کرده و منتقدان بر این باورند که منجر به افزایش مصونیت از مجازات برای مجرمان شده است. تنها در سال ۲۰۲۳، ۲۷۳ هزارو ۲۲۲ گزارش خشونت خانگی و حداقل ۲۰۵ زن کشی تنها در شش ماه گزارش شده است.
معمولا آنچه ما از خشونت در ذهن داریم، رفتارهایی مانند کتک زدن و آسیبهای جسمی است. درحالیکه خشونت را میتوان با کلام یا حتی زبان بدن هم علیه دیگران بهکار برد و بههمان اندازه و حتی بیشتر به آنها آسیب زد.
ازاینرو بهکارگیری هرگونه جمله، عبارت یا حتی واژه که با قصدی مشخص و برای آزار دیگری استفاده شود، نوعی خشونت کلامی است و از آنجایی که اعمال آن هم نیاز به قدرت بدنی یا ابزار خاصی ندارد، بهکارگیریاش بسیار شایع است. در ادامه چند نمونه از این نوع خشونت را در محیطهای خانوادگی باهم بررسی میکنیم.
*در این نوع از خشونتها فرد با گذر از هرمرحله یک قدم به سمت خشونت جسمی نزدیکتر میشود. واقعیت این است که خشونت ابتدا در ذهن شکل میگیرد. سپس بر زبان جاری میشود و بعد هم خودش را به شکل رفتاری خشن نشان میدهد.
*خشونت کلامی نشانهای از اضطراب حلنشده، ناکامی، ناتوانی، درماندگی و عزت نفس پایین است. بهعبارت دیگر هراندازه فرد ضعیفتر باشد، استفاده از خشونت کلامی هم در او بیشتر میشود.
*درواقع، وقتی مردها از عباراتی استفاده میکنند که امنیت عاطفی زنان را ازبین میبرد، بیشترین خشونت را علیه زنان بهکار گرفتهاند.
تذکر: خشونتهای جنسیتی به تبعیضها و نابرابریهای حقوقی و امکاناتی اشاره دارند که در کشورها و فرهنگهای مختلف به صورت سیستماتیک بر زنان تحمل میشوند.